راهکارهای حفظ تمرکز بازیکنان در شرایط دشوار بازی

عباس اسماعیلی در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه مهمترین فاکتور در خوب بازی کردن در درون زمین تمرکز است، اظهار داشت: فاکتورهای مختلفی می‌تواند تمرکز یک بازیکن را بگیرد که بخشی از آن قبل از بازی آغاز می‌شود که از این جمله عوامل می‌توان به نداشتن خواب خوب، مشاجره، اخلاق حرفه‌ای نداشتن و غیره اشاره کرد.

فاکتورهای از بین بردن تمرکز بازیکن در درون زمین

وی با اشاره به سایر عوامل به هم خوردن تمرکز بازیکنان گفت: یک سری فاکتورها در درون زمین عامل به هم خوردن تمرکز است که اولین بحث تاثیرگذار در این زمینه رابطه بازیکن با خودش است یعنی به چه میزان عزت نفس و اعتماد به نفس دارد، چقدر از تمرینات خود راضی است و اینکه چه احساساتی در زمان بازی دارد.

روان‌شناس ورزشی سابق باشگاه سپاهان تصریح کرد: رابطه بازیکن با بقیه بازیکنان از جمله هم تیمی‌ها و تیم مقابل نیز می‌تواند تمرکز بازیکن را از بین ببرد مثلاً ممکن است بازیکن با بازیکنی دیگر تشنج داشته باشد و این تشنج تمرکز وی را از بین می‌برد.

تمرکز تحت تاثیر رابطه بازیکن با خارج از تیم

وی وجود تماشاگران پرشمار تیم مقابل و همچنین درگیری بازیکن با رسانه‌های گروهی را از عوامل خارجی گرفتن تمرکز از بازیکن عنوان کرد و افزود: اتفاقی که در بازی سپاهان-استقلال افتاد این بود که رحمتی بر اثر فشار تماشاگران و احتمالاً برخی مشاجره‌ها تمرکز کافی نداشت و این مساله باعث شد، روی گل اول سپاهان مقصر باشد.

روان‌شناسی ورزشی تیم های ملی ووشو و هندبال ایران در رقابت‌های آسیایی گوانگجو تصریح کرد: در این جا بازیکن تمرکز خود را به جای بازی، به روی پاسخ دادن به تماشاگران می‌گذارد و مثلاً سعی می‌کند به جای یک عکس‌العمل عادی با یک حرکت نمایشی توپ را مهار کند که این مساله می‌تواند به عملکرد تیم ضربه بزند زیرا تمرکز یکی از بازیکنان از هدف دور شده است.

چگونه یک بازیکن تمرکز خود را در شرایط خاص حفظ کند

وی در پاسخ به این پرسش خبرنگار مهر که چگونه یک بازیکن می‌تواند تمرکز خود را در شرایط خاص حفظ کند، اظهار داشت: در این زمینه راهکارهای زیادی وجود دارد که اولین راهکاری که ما به بازیکنان پیشنهاد می‌کنیم، تمرینات ذهنی برای بدست آوردن مهارت حفظ تمرکز در شرایط دشوار است.

اسماعیلی در توضیح چگونگی تمرینات ذهنی بازیکنان اظهار داشت: روان‌شناسان ورزشی در تمرینات ذهنی به بازیکن آموزش می‌دهند که خود را در فضای بسیاری پر استرس در شرایط بازی خود به صورت ذهنی درنظر بگیرند یعنی فضایی که همه عوامل از جمله تماشاگران، بازیکنان تیم مقابل، اشتباهات احتمالی داوری و برخی فضاسازی‌های رسانه‌ای همه علیه بازیکن عمل می‌کند. مثلاً اگر نقش بازیکن دروازه‌بانی است، در ورزشگاهی مملو از تماشاگر، تماشاگران پشت دروازه به شدت علیه او شعار می دهند.

وی تصریح کرد: از بازیکن می‌خواهیم در ذهن خود چنین شرایطی را برای بازی‌های مهم و حساس در نظر بگیرد و در چنین شرایطی عملکرد موفق خود را تصویرسازی کند.

بازیکنان خودگفتاری مثبت داشته باشند

این روان‌شناس ورزشی در خصوص سایر عوامل مهم در حفظ تمرکز بازیکن اظهار داشت: بازیکن باید در زمان استرس، خودگفتاری مثبت داشته باشد یعنی حرف‌هایی که با خودش می‌زند مثبت باشد زیرا به محض اینکه این خودگفتاری منفی شود، مشکلات بازیکن برای لغزش در تمرکزش آغاز می‌شود.

وی تصریح کرد: خودگفتاری منفی سیکلی در ذهن و عملکرد بازیکن ایجاد می‌کند که یک سیکل معیوب ذهنی است یعنی ابتدا منجر به افزایش اشتباهات شده و این افزایش اشتباهات، باز هم خودگفتاری را منفی‌تر می‌کند و این مساله به صورت یک سیکل معیوب ادامه می‌یابد.

اسماعیلی با اشاره به طرح و نقشه‌ای که می‌توان برای مقابله با این شرایط داشت گفت: هرکسی ممکن است با گفتن کلمه‌ای خود را آرام کند و آرامش را به خود بازگرداند، عده‌ای با بردن نام خدا آرام می‌شوند، عده‌ای با خواندن آیاتی از قرآن کریم و عده‌ای نیز با دادن القاهای مثبت به خود نظیر "من بهترینم" و " من می‌توانم" و... به آرامش برسند، این کلمات به واسطه تکرار زیاد ملکه ذهن افراد شده است و استفاده از این کلمات یکی از راه‌های پشتیبان که به هر بازیکن در روزهای سخت یاری می‌رساند.

وی تصریح است: این روش کاملاً علمی بوده و با نام "تکیه‌گاه‌های ذهنی" مشهور است و تجربه‌سال‌های اخیر نشان داد کاراته‌کاری که بیش از 4 امتیاز از حریف عقب بود، با زمزمه تکیه‌گاه ذهنی خود توانست در 40 ثانیه پایانی مسابقه برگرداند و نتیجه را برگردانده و پیروز شود.

اسماعیلی با تاکید بر تمرین خودگفتاری مثبت توسط بازیکنان اظهار داشت: همه ما با خودمان در زندگی صحبت می کنیم و پند و اندرزهایی به خودمان می‌دهیم، بازیکنان باید طوری آموزش ببینند که خودگفتاری یا self talk آن‌ها همواره مثبت باشد.

نیاز همه بازیکنان حرفه‌ای به تمرینات آرام سازی

روان‌شناسی ورزشی تیم های ملی ووشو و هندبال ایران در رقابت‌های آسیایی گوانگجو تصریح کرد: یک بازیکن همان‌طور که حرکات فنی مانند ضربات ایستگاهی را بارها و بارها تکرار می‌کند تا بتواند از تک موقعیتی که در بازی برای زدن این ضربه بدست می‌آورد استفاده کند باید تمرینات ذهنی را نیز بارها و بارها انجام دهد تا یاری‌گر او در شرایط حساس و دشوار باشد.

وی در پایان تصریح کرد: بازیکن با این مکانیزم‌ها می‌تواند آرامش خود را حتی در شرایطی که همه به او ناسزا می‌گویند حفظ کرده و تمرکز خود را از دست ندهد.